آمیخته بازاریابی مجموعه ای از عوامل داخلی کسب و کار محسوب می شود که می تواند با ایجاد یک چارچوب استراتژیک، بهترین مسیر را جهت تاثیرگذاری بر نیازهای مخاطب هدف تعیین کند.
به زبان ساده تر آمیخته بازاریابی می تواند به عنوان ابزار، فعالیت های ترویجی (Promotion) مرتبط با یک محصول / خدمت (Product) را با توجه به نیازهای مشتری، با قیمتی (Price) مناسب، در مکانی (Place) مناسب به مخاطب هدف ارائه دهد.
نکات آمیخته بازاریابی
- آمیخته بازاریابی ارجاع دارد به همان چارچوب اصلی که شامل عناصر اصلی: (4P; Product, Promotion, Price, Place) می شود
- جالب است بدانیم که ابتدا این فرمول آمیخته بازار در دهه 60 میلادی توسط مکارتی در کتاب “اصول بازاریابی: یک رویکرد مدیریتی” ارائه شد
- این چهار عنصر یاد شده در آمیخته بازاریابی که توضیح داده شد، به طرز شگفت انگیزی به هم وابسته و از هم تاثیر می پذیرند، لذا برای اثر بخشی بیشتر باید به صورت یکپارچه دیده شوند
- به مرور محققان به این چهار عنصر موارد دیگری از جمله: (People, Physical evidence, Process) را به این چهار عنصر اضافه نمودند
عناصر آمیخته بازاریابی
محصول (Product):
محصول همان است که طراحی شده است تا با در نظر داشتن خواسته های مشتری، نیازهای وی را ارضا کند. اینجاست که باید انتظارات مشتری به خوبی مورد ارزیابی قرار گیرد تا این عنصر اساسی آمیخته بازاریابی بتواند با فراهم کردن انتظارات و فراتر از آن موفقیت بلند مدت را فراهم نماید.
چند سوال زیر در رسیدن به این اهداف کمک می کنند:
- چگونه این محصول به مشتریان هدف کمک می کند نیازهایشان برطرف و اهداف آنها محقق شود؟
- آیا نیازهای مشتریان هدف شما به خوبی شناسایی شده اند؟
- آیا محصول این قابلیت را دارد که بتواند نسبت به رقبا عملکرد بهتری داشته باشد؟
- اگر بخواهید به سه عامل کلیدی محصول خود اشاره کنید آنها کدامند؟
قیمت (Price):
اینجا شما مشخص می کنید مشتری در ازای دریافت محصول شما چقدر باید پرداخت کند. غالبا موضوع قیمت گذاری تحت تاثیر دو عامل مهم سهم بازار و رقابت است. بسیاری از حرفه ای های بازاریابی در این قسمت نظرات مختلفی دارند:
برخی بر این عقیده هستند شما ابتدا می بایست هزینه های کلی خود را (هزینه تولید، بازاریابی، تحقیق و توسعه، توزیع….) محاسبه کنید، سپس با در نظر گرفتن یک نرخ سود منطقی برای محصول قیمت تعیین کنید.
سایر متخصصین بر قیمت گذاری ارزشی باور دارند: آنها اعتقاد دارند محصول یک نماد است که باید بر اساس شاخص هایی که در ذهن مشتری وجود دارد ارزش گذاری و روانه بازار شود.
چند سوال در مورد قیمت گذاری که می تواند به تعیین مسیر کمک کند:
- مشتریان شما در کدام سطح از درآمد قرار دارند؟
- وضعیت جمعیت شناختی مشتریان شما چگونه است؟
- مشتریان شما در کدام صنعت و بخش فعالیت دارند؟
مکان (Place)
زمانی که صحبت از مکان در آمیخته بازاریابی می شود منظور صرفا بحث فیزیکی لوکیشن نیست. چرا که امروزه بسیاری از استارت آپ ها نیازی به یک مکان فیزیکی برای ارائه خدمات و محصولات ندارند. بنابراین منظور از مکان کانال هایی است که از طریق آن توزیع صورت می گیرد یا با مشتری ارتباط برقرار می شود. که می تواند فیزیکی یا مجازی باشد.
بنابراین مکان همان تمرکز بر چگونگی و نحوه ارائه محصول از طریق کانال ها، موقعیت ها و توزیع است.
سوالاتی که می تواند در شناخت مفهوم مکان موثر باشد:
- چگونه قرار است مشتری محصول من را تهیه کند؟
- چگونه محصول به دست مشتری خواهد رسید؟
- برقراری ارتباط با مشتری از چه طریقی خواهد بود؟
- چگونه خدمات به مشتری در صورت نیاز ارائه خواهد شد؟
پروموشن، فعالیت های ترویجی (Promotion)
تمامی فعالیت هایی که جهت ترویج محصول انجام می شود تحت عنوان پروموشن یاد می شود. این فعالیت ها می توانند شامل؛
- تبلیغات،
- پروموشن فروش،
- فروش فردی،
- روابط عمومی
و بسیاری دیگر فعالیت ها از جمله برگزاری کمپین های بازاریابی باشد. هدف در این بخش این است که پیام شما از راه های مختلقف و متفاوت به گوش مشتری برسد. و بتواند جذابیت لازم را داشته باشد که بتواند به دستور خرید منجر شود. به همین دلیل شما در این بخش هر چه از مخاطب هدف اطلاعات بیشتری داشته باشید خواهید توانست پیام مناسب تری با بازدهی بالاتر ارسال کنید.
سایر عوامل آمیخته بازاریابی:
سه مورد جدیدی که به این امر اضافه شده اند شامل: (People, Process, Physical evidence) است.
- مردم (People) اشاره دارد به کارکنان کسب و کار و همان هایی که مشتریان با آنها در ارتباط هستند. که کلیدی ترین دریچه در برقراری ارتباط با مشتری و در آمیخته بازاریابی بسیار تاثیر گذار است.
- فرآیند (Process) همان جریانی است که در آن محصول یا خدمت در آن از کسب و کار به مشتری می رسد. این همان وظیفه پایش خدمات و عملکرد را در راستای رضایت مصرف کننده دارد.
- دارایی یا شواهد فیزیکی (Physical evidence) هر آن چیزی که توسط مشتریان کسب و کار دیده و مشاهده می شود. این همان بخشی است که می توان از طریق فرم محصولات، بروشورها، صفحات اطلاعات، تاثیرگذاری های لازن بر مشتری را داشت.
مشاوره کسب و کار بلوباکس
استادیار دانشگاه دانش البرز
