بازاریابی سبز Green Marketing

امروزه همه انسان ها نسبت به موضوعات زیست محیطی حساس شده اند. آلودگی هوا، پلاستیک های شناور در دریا و اقیانوس، گرمایش زمین، زباله ها و غیره مواردی هستند که امروزه یک تهدید عمده برای بشریت هستند. کسب و کارها با درک این روند، به یک استراتژی بازاریابی روی آورده اند که بتوانند با نشان دادن مسئولیت اجتماعی خود در فرآیند تصمیم گیری تاثیر گذار باشند. به این رویه بازاریابی سبز می گویند.

بازاریابی سبز چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف کلی از بازاریابی سبز ارائه دهیم؛ بازاریابی سبز به فعالیت های بازاریابی که در نتیجه آن محصولات و خدمات با برجسته سازی سود و منفعت زیست محیطی به فروش برسد. برخی دیگر از محققین برای بازاریابی سبز اسامی دیگری نظیر بازاریابی اقتصادی یا بازاریابی محیطی اختصاص داده اند.

مصرف کنندگان چنین برندهایی را با واژه هایی از جمله؛

• ارگانیک،
• سازگار با محیط زیست،
• قابل بازیافت،
• یا پایدار می شناسند.

مفهوم بازاریابی سبز:

برندها در حال پیوستن به تغییر بزرگ بازاریابی سبز هستند تا بتوانند از ماموریت درآمد محوری به سمت همسویی با محیط ریست تغییر جهت بدهند.

اهداف بازاریابی سبز چه هستند؛

• پیاده سازی شیوه های پایدار کسب و کار.
• نشان دادن مسئولیت اجتماعی.
• کاهش هزینه ها.
• نشان دادن ایمنی و هوشمندی محصولات و خدمات.

به صورت سنتی زمانی که صحبت از بازاریابی سبز می شود. برندها محصولات سازگار با محیط زیست و بسته بندی های مناسب و قابل استفاده مجدد را مورد تاکید قرار می دهند.

البته در دیگر زمینه ها مثل؛

• بسته بندی،
• قابل بازیافت بودن،
• طراحی محصول از مواد قابل بازیافت،
• استفاده از انرژی های تجدید پذیر،
• کاهش مصرف سوخت و انرژی با کاهش حمل و نقل.

به عنوان بخشی از بازاریابی سبز، برندها اغلب در برنامه های بازیافت شرکت می کنند، درباره استفاده مجدد از مواد دور ریختنی برنامه هایی را ترتیب می دهند، در حرکت های سبز مشارکت می کنند، به اطلاع رسانی مشتریان خود درباره حمایت از محیط زیست می پردازند.

برای اینکه بتوانیم بازاریابی سبز را برای کسب و کار به صورت یکپارچه داشته باشیم، برای استراتژی بازاریابی برند می توانیم موارد ذیل را انجام دهیم؛

• پیام سبز خود را از طریق رسانه های مختلف (رادیو، تلویزیون، محیط دیجیتال) منتقل کنید.
• ویژگی های سبز را شرکت خود را با محتوای مرتبط به مشتری نشان دهید (از طریق وب سایت، وبلاگ، ایمیل، رسانه های اجتماعی، …)
• تحقیقات بازار را شروع کنید و نتایج را برای آموزش مصرف کنندگان و ارائه توصیه به آنها تجسم کنید.
• با کسب و کارهای دیگر در این زمینه همفکر و مشارکت داشته باشید.
• از برنامه های حمایت از محیط زیست پشتیبانی کنید و به دعوت حامیان این جوامع پاسخ بدهید.
• بر روی تولیدات سبز تمرکز کنید.

به عبارت دیگر، این مفهوم سبز را به بخشی از هویت برند خود سنجاق کنید. برای اینکه کاملا به بازاریابی سبز متعهد باشید، حتما در برنامه بازاریابی خود به آن توجه کنید.

این موارد می تواند شامل؛

• طراحی سبز،
• جایگاه یابی،
• قیمت گذاری،
• حمل و نقل،
• و دور ریز باشد.

به یاد داشته باشید زمانی که شما بتوانید به این بلوغ برسید که نسبت به محیط زیست هشیار شوید؛ هم فروش خود را افزایش خواهید داد و هم به مصرف کنندگان وفادار دست پیدا خواهید کرد.

در بلند مدت، برندهای سبز منفعت بیشتری خواهند برد و به اعتبار بالاتری خواهند رسید.

پارادایم بازاریابی سبز:

بازاریابی سبز تنها درباره ترویج محصولات و خدمات در قالب خصوصیات محیطی نیست. این شامل اصلاحات برند و تغییر در فرآیند تولید نیز هست. بازاریابی سبز درباره یک فلسفه جدید در بازاریابی سخن می گوید، در این فلسفه مهمترین دغدغه در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی و امنیت زندگی آینده بشریت است. بنابراین این موضوع بسیار مهم توانمندی برند است تا بتواند با درک صحیح از نیازهای مشتری و در نظر گرفتن حداقل های آسیب به محیط ریست رضایت مشتری را فراهم نماید.

با توجه به مفهوم پارادایم بازاریابی سبز، این نکته حائز اهمیت است که برند های درگیر با این مفهوم بتوانند با سود رسانی به مشتری روابط پایداری را با وی برقرار کنند و هر دو طرف چه مشتری چه کسب و کار از این معامله سود ببرند.

مثال هایی از بازاریابی سبز

1. پاتاگونیا (Patagonia)

پاتاگونیا با تمرکز بر روی مفهوم بسیار مهم تغییرات آب و هوا سعی دارد به دنبال روش های پایدارتر و کم ضررتر برای محیط زیست باشد. همزمان، برند با مصرف کنندگان صادق بوده،  اذعان می کند که به صورت کامل نتوانسته مفهوم بازاریابی سبز را عرصه ظهور برساند. پوسته کت هایی که تولید می کند از سوخت های فسیلی به دست می آید. اما حتی این موضوع نتوانسته است بر روی برند تاثیرات منفی بگذارد.

استراتژی بازاریابی سبز پاتاگونیا این است که تا جایی که امکان دارد به سمت سبز بودن حرکت کند. این برند با حمایت از روش های پایدار کشاورزی، حمایت ازگونه های در حال انقراض و احیای جنگل ها این مسیر را دنبال می کند.

2. استارباکس (Starbucks)

استارباکس از سال 2005 تا کنون از LEED گواهی تایید دارد. اما این برند حتی پا را فراتر گذاشته و با برنامه ریزی های مداوم سعی کرده است نی های پلاستیکی را به صورت کامل حذف کند و تا 2025 بتواند 10000 شعبه دوست دار محیط زیست ایجاد کند.

• استارباکس به سختی در تلاش است تا بتواند در زمینه های پایدار حضور یابد.
• برای محصولات از مواد اولیه سبز استفاده کند.
• در زمینه دلیوری و پکیجینگ کمترین آسیب را به محیط زیست برساند.
• دور ریز فروشگاه های خود را تا 30% کاهش دهد.

برای رسیدن به این اهدف سعی کرده است؛

• از لیوان های چندبار مصرف استفاده کند.
• از مواد قابل بازیافت استفاده کند.
• به کشاورزان محلی کمک کند.
• این پیام ها را به مخاطبان هدفش برساند.

3. تیمبرلند (Timberland)

یکی از برندها شناخته صنعت پوشاک تیمبرلند است. تیمبرلند در شعبه های مختلف خود تلاش می کند روش های پایدار برای محیط زیست را در نظر بگیرد.

تحقیقات بازار این برند نشان می دهد. به دلیل فعالیت های بسیار قوی و مناسبی که در زمینه بازاریابی سبز داشته است. اگر در یک حالت برابر محصولات تیمبرلند در مقابل دیگر رقبا با قیمت مشابه قرار بگیرد با درصد بسیار زیادی تیمبرلند برنده این نبرد خواهد بود. یکی از مهمترین دلایل این موفقیت روش تیمبرلند در بازاریابی سبز است.

تیمبرلند توانسته است با توسعه فعالیت های خود در زمینه مشارکت با سایر کسب و کارها در زمینه حرکت به سمت سبز بودن در زمینه های تولید محصولات از جمله؛

• مواد اولیه ای کاملا سبز،
• استفاده از مواد اولیه ارگانیک،
• همچنین موادی که قابل بازیافت باشد.

به این هدف دستیابد.

4. آیکیا (Ikea)

 

برند سوئدی آیکیا با استفاده از تاکتیک های مختلف و استفاده از فرهنگ سوئدی سعی کرده است به الگویی برای بازاریابی سبز تبدیل شود. این برند با استفاده مناسب و درست از فناوری همچنین استفاده از منابع فراوان به میزان قابل توجهی دور ریز های خود را کاهش داده است و از انرژی های تجدید پذیر در تولیداتش استفاده می کند.

• 90% از ساختمان های این برند از سلول های خورشیدی استفاده می کنند.
• برای تولید انرژی از مزارع بادی استفاده می کند.
• سالانه میلیون ها درخت می کارد و تنها 15% از کل متریالش دور ریز می شود.

ایکیا استراتژی را توسعه داده است که به نام؛ مردم & زمین مثبت شناخته می شود. این استراتژی مصرف کننده را به سمت کنجکاوی بیشتر محیطی تشویق می کند. از طرفی این برند سعی کرده با تولید محصولات به روش حفظ محیط زیست، بتواند هم در طراحی مد روز و هم در پایداری تولید رضایت مشتری را فراهم نماید.

این برند جوایز بسیاری در زمینه تلاش های سبز خود به دست آورده است.

این برند توانسته با استراتژی های بلند مدت؛

با تاکید بر؛

• استفاده از انرژی های تجدید پذیر،
• دور ریز حداقل مواد تولیدی،
• قابل بازیافت بودن درصد بسیار زیادی از تولیداتش،
• حمایت از فعالیت های سبز،

گام های بلندی در این راستا بردارد.

راه های دیگری که فناوری بر بازاریابی سبز تاثیرگذاشته است

برای کسانی که مشتاق هستند به بازاریابی سبز بپیوندند و به زمین خود عشق بورزند، تمرکز بر روی محتوای برند بسیار مهم خواهد بود تا مخاطبان از تلاش های آنها آگاه شوند.

تاثیرگذارترین درگاه های ارتباطی برای انتقال این پیام؛

• وب سایت،
• وبلاگ،
• و صفحات رسانه های اجتماعی است.

شما با ترویج بازاریابی حمایتی محیط زیستی جهت آگاه ساختن مصرف کننده، می بایست یک ارتباط احساسی با آنها ایجاد کنید و تلاش های سبز خود را به بخشی از داستان برندتان بچسبانید.

باز هم تاکید می شود اگر خواهان مثمر ثمر بودن تلاش های خود هستید می بایست به مخاطبان خود نشان دهید که در راه بازاریابی سبز و حمایت از محیط زیست صادقانه گام بر می دارید.

نویسنده: دکتر پدرام بهیار

مشاوره کسب و کار بلوباکس