مدل کسب و کار برنده طراحی کنیم

مدل کسب و کار موفق

در گذشته اگر شما خواهان برتری نسبت به رقبای خود بودید استراتژی حرف اول و آخر را می زد، اما امروزه برای دستیابی به یک مزیت رقابتی پایدار شما نیازمند مدل کسب و کار هستید.

در زمینه راه اندازی کسب و کار یکی از اولویت های مهم جهت دستیابی به موفقیت تدوین و طراحی مدل کسب و کار حساب شده است. جالب است بدانید بسیاری از شرکت های بزرگ مهمترین تمرکز خود را بر روی باز طراحی مدل کسب و کار خود گذاشته اند. آمارها نشان می دهد از هر 10 کسب و کار 7 تای آنها به باز طراحی مدل کسب و کار پرداخته اند، و 98 درصد از کسب و کارها در صدد بیزنس مدل خود هستند. پس باید طراحی مدل کسب و کار را جدی بگیرید.

مطالعات هاروارد بیزنس رویو در سال 2010 نشان داده است، زمانی که کسب و کار ها از مدل های کسب و کار متفاوتی استفاده می کنند خروجی های متفاوتی خواهند داست.

مدل کسب و کار چیست؟

مدل کسب و کار

یک اصل کلی وجود دارد و آن این است که؛ صاحبان کسب و کار باید درباره چگونگی و کارکرد بیزنس مدل خود به خوبی مطلع باشند. اما در زمینه وجود یک تعریف جامع از مدل کسب و کار یک وحدت کلی وجود ندارد. تعریف زیر از بیزنس وجود دارد؛

  • داستانی که در مورد کارهای یک شرکت توضیح می دهد (جوان مارگارت)

پیتر دراکر بیزنس مدل را در پاسخ به سوالات ذیل تعریف می کند؛

  • مشتریان شما چه کسانی هستند؟
  • ارزش های مشتری شما چه هستند؟
  • چگونه شما این ارزش ها را با یک هزینه مناسب به دست مشتری می رسانید؟

تعاریف دیگری هم در زمینه بیزنس مدل وجود دارد؛

مدرسه کسب و کار هاروارد “کلی کریستنسن” در مورد بیزنس مدل 4 عنصر اساسی را پیشنهاد می کند؛

  • ارزش پیشنهادی مشتری،
  • یک فرمول سود و منفعت،
  • منابع کلیدی،
  • فرآیندهای کلیدی.

این موارد می تواند به صاحبان کسب و کار در مورد ارزیابی مدل کسب و کار کمک کند.

مدل کسب و کار در مقابل استراتژی در مقابل تاکتیک

هیچ گاه در حوزه کسب و کار کارآفرینان در زمینه تفکیک این سه عامل با شفافیت رو به رو نبوده اند. زیرا بسیاری از متخصصین از این مفاهیم به صورت مترادف استفاده کرده اند. همین امر باعث شده است تصمیم گیری با مشکل رو به رو شود.

بدون شک این سه مورد یا هم ارتباطات بسیار تنگاتنگ دارند. زمانی که صحبت از بیزنس مدل ها است می بایست به منطق کسب و کار رجوع کرد.

  • چگونه این منطق عمل می کند؟
  • برای سرمایه گذاران ارزش آفرینی می کند؟
  • در یک بازار رقابتی دوام می آورد؟

استراتژی

مدل کسب و کار در مقابل استراتژی

استراتژی، برنامه ایجاد یک موقعیت منحصر به فرد و ارزشمند است و فعالیت های متنوعی نیاز دارد. مفهوم آن باز می گردد به آرزو هایی که یک کسب و کار برای حضور در بازار در سر می پروراند. سیستمی از انتخاب ها و پیش زمینه های در یک انعکاس از استراتژی قابل رویت است، اما خود استراتژی نیست؛ این همان بیزنس مدل است. استراتژی به برنامه متحمل از بیزنس مدل اشاره می کند که قابل استفاده است. نکته کلیدی کلمه محتمل است؛ استراتژی ها شامل تدارکات وسیعی هستند در برابر طیف وسیعی از احتمالات (ازجمله؛ رقبای، عوامل محیطی، شوک های محیطی)، که این عوامل می توانند رخ بدهند یا هیچگاه اتفاق نیفتند!

  • در حالیکه هر کسب و کار مدل منحصر به فرد خود را دارد،
  • بسیاری از آنها راهبرد مشخص ندارند،
  • برنامه ای برای شرایط خاص که ممکن است رخ دهد ندارد.

شما رایان ایر را در نظر بگیرید، این شرکت در سال 1990 تا مرز ورزشکستی پیش رفت. به همین دلیل یک استراتژی جدید برای شرکت پیش گرفته شد، تا این شرکت به خط هوایی اروپای جنوب غربی تبدیل شود. منطق جدید برای سازمان، راه جدیدی که پیش گرفته شد برای خلق ارزش برای سهام داران مدل جدید بیزنس ران ایر بود.

تاکتیک

تغییر انتخاب های استراتژیک می تواند گران تمام شود، اما کسب و کارها هنوز انتخاب های دیگری هم دارند تا بتوانند با هزینه کمتری مسیر خود را طی کنند و موفقیت بهتری رقم بزنند. ما به آنها تاکتیک می گوییم!

تاکتیک ها اغلب بر اساس انتخاب های باقیمانده یک شرکت در ارتباط با بیزنس مدل آن به کار گرفته می شود. مدل های بیزنس تاکتیک های موجود برای رقابت در بازار را تعیین می کنند. برای مثال روزنامه بنی المللی مترو، بزرگترین روزنامه جهان، یک مدل حمایتی تبلیغاتی را در بیزنس مدل خود ایجاد کرد که باعث شد محصول خود را عرضه کند. بنابراین دیگر مترو نمی تواند از قیمت به عنوان یک تاکتیک استفاده کند.

فکر کنید بیزنس مدل همچون اتومبیل باشد. خودروهای طراحی شده با توجه به ویژگی هایی که دارند متفاوت هستند.

  • موتورهای معمولی از موتورهای هیبریدی متفاوت هستند،
  • کریبکس های معمولی از اتوماتیک متفاوت هستند،
  • هر کدام از این مدل خودروها ارزش متفاوتی برای رانندگان ایجاد می کند.

روشی که اتومبیل ساخته می شود، به راننده اجازه می دهد از آن استفاده کند و با آن رانندگی کند. این تعیین کننده تاکتیک هایی است که راننده می تواند استفاده کند.

استراتژی تمرکز خود را بر روی ایجاد مزیت رقابتی می گذارد، البته با تعیین موقعیت یا بهره برداری از مجموعه ای ارزشمند و خاص از منابع. آن موقعیت ها و منابع برای دلایل متنوعی ایجاد می شوند، بنابراین در زمینه اجرا می بایست بیزنس مدلی متناسب ایجاد کرد تا بتواند عملکردها را توجیح کند.

 

نویسنده: دکتر پدرام بهیار

مشاوره کسب و کار بلوباکس

منبع: Harvard Business Review

 

1 Comment

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *